Tüm dünyayı şoka sokan ve üzüntüye boğan 4 Ağustos Beyrut Liman patlamasının ertesi günü ölenlerden ilk adı açıklanan ünlü mimar Jean-Marc Bonfils’di.

Bonfils, Beyrut’ta Mar Mikhayel bölgesinde yer alan kendi yaptığı ve çok ödüllü ikonik bina East Village Tower’da yaşıyordu. 4 Ağustos akşamüstü binanın çok yakınlarında bulunan Beyrut limanı silolarında yangın çıkınca pek çok kişi gibi o da balkona çıkmış ve yangını videoya çekmiş, 30 saniyelik bu videoyu da Facebook hesabından paylaşmış ve “Beyrut Limanında yangın şu an” yazmıştı.

O gün şehrin değişik noktalarında olup yangını gören ve videosunu çeken çok sayıda insanın videolarında Bonfils'in videosunda olmayan patlama anı da vardı.

Ertesi gün yani 5 Ağustos’ta Jean-Marc Bonfils’in öldüğü haberi yayınlandı.

Bonfils yangın sırasında hiç beklenmedik şekilde oluşan korkunç patlamada limanın çok yakınındaki evinde ağır yaralanmıştı. Amerikan Üniversitesi Tıp Merkezine götürülmüş,  tüm müdahalelere rağmen kurtarılamamış ve birkaç saat sonra hayatını kaybetmişti.

Bonfils’in ölümüne o an belki çok tepki veremedi kimse, çünkü herkes canının telaşına düşmüştü. Beyrut’ta hiçbir binanın camı sağlam kalmamıştı. Yangına ilk müdahaleye giden itfaiye ekibinden kimse kurtulamamıştı ve her dakika ölen ve yaralanan sayısı artıyor, kayıp isimleri zikrediliyordu.

En ağır hasarı gören Mar Mikhayel bölgesi savaş alanı gibiydi. Dünyanın değişik ülkelerinden gelen arama kurtarma ekipleri enkaz haline gelmiş binalardan insanları kurtarmaya çalışıyorlardı.

Sağ kalanlar zaten pandemi dönemi nedeniyle zor zamanlar geçiren ülkenin başkentinde bu sefer de zehirlenmemek için ne yapacağını şaşırmıştı. Uzmanlar durumun çok tehlikeli olduğunu, herkesin evlerine gitmesini, pencerelerini kapılarını kapatmasını söylüyordu. Çümkü limanda tonlarca amonyum nitrat patlamıştı ve muhtemelen bütün şehre dağılacaktı.

Fakat uzmanların dediğini yapmak mümkün değildi, çünkü şehirde sağlam cam çerçeve kalmamış, her yer cam kırıklarıyla dolmuştu.

Yas ve olağanüstü hal ilan edilmesine rağmen ne devletten ne de hükümetten en ufak bir hareket gelmeyince halk hızla organize olup sokaklara çıkarak kırık camları temizlemeye başladı. Evlerin camlarını takmak, insanlara yemek ulaştırmak, hayvanları kurtarmak gibi pek çok konuda değişik STK’lar devreye girdi.

Artık her gün şehirden enkaza dönüşmüş ya da ağır hasar almış binaların fotoğrafları ve videoları geliyordu.

Jean-Marc Bonfils’in binası East Village Tower da hasar almıştı, hatta giriş katındaki Galeri Tanit harabeye dönmüştü.

Kimdi Jean-Marc Bonfils?

Jean-Marc Bonfils 19. yüzyılda Fransa’dan Lübnan’a göç etmiş bir ailenin çocuğu olarak 1963 yılında Beyrut’ta doğdu.

Jean-Marc’ın babası Maurice Bonfils Lübnan’da tanınmış bir mimardı.

Jean-Marc Paris'te Villemin Mimarlık Okulu'nda, École du Louvre'da ve Londra'da Architectural Association School of Architecture'da okudu.

Kariyerine 1987’de başladı, 1980'li ve 1990'lı yılların önde gelen Fransız mimarlarından bazılarıyla birlikte çalıştı. Bunların arasında Christian de Portzamparc, Alain Sarfati, Architecture-Studio, ARTE-Charpentier ve Maurice Bonfils mimarları da vardı. 

1990 yılında Lübnan’da İç Savaşın sona ermesiyle birlikte Fransa’dan Beyrut’a taşındı.

İç Savaş’ta yerle bir olan şehri ayağa kaldırmak ve kültürel mirası kurtarmak için faydalı olabilmek istiyordu.

1995 yılında Jean-Marc ve babası Beyrut'un yeniden inşası için katıldıkları bir uluslararası yarışmayı kazandılar. Jean-Marc Bonfils bu çok zorlu projeyi ömrünün sonuna kadar sürdürdü. İlk başta Beyrut’un merkezini yayalaştırma projesini, Byblos ve Baalbeck ile diğer Lübnan şehirlerinin şehir planlamalarını yaptı. Babası 2005 yılında emekli olunca, Jean-Marc kendi mimarlık firması J.M. Bonfils Architects'i kurdu. Bu firma Lübnan’da çığır açan bazı yapılara imza atmış, ayrıca konut, ticari, kültürel ve çok amaçlı pek çok proje de gerçekleştirmiştir.

Yaklaşık 15 mimarın çalıştığı firması, Orta Doğu'da, Fransa, Nijerya, Birleşik Arap Emirlikleri ve Suudi Arabistan’da 100'e yakın proje gerçekleştirdi. Lübnan'ın Hazmieh kentindeki Villa Hajjar, Impact BBDO'nun Dubai'deki merkez ofisi, çeşitli devlet okulları, Turbol ve Ras Baalbeck'teki iki eko-müze firmanın dikkate değer projeleri arasında yer alır.

Aynı zamanda (şu anda Lübnan Üniversitesi Hukuk Fakültesinde bulunan) Lübnan Milli Kütüphanesi'nin yeniden kurulması üzerinde de çalışıyordu. Beyrut Amerikan Üniversitesi'nde ve daha sonra Lübnan Güzel Sanatlar Akademisi'nde ders verdi. Eski Lübnan Kültür Bakanı Mohamed Youssef Beydoun'un danışmanlığını yaptı.

Jean-Marc Bonfils mimari tarzını temsil eden, Bonfils’in imzası diyebileceğimiz East Village Tower, 13 katlı, iki havuzlu ve cephesinde 300 metrekarelik çok etkileyici bir dikey bahçesi bulunan, giriş katında da Galeri Tanit’in yer aldığı ince uzun bir binadır.

East Village Tower geleneksel Lübnan mimarisi unsurları ile modern mimarinin bir birleşimidir. Bu bina geleneksel Lübnan mimarisini çağrıştıran koyu renk taş ve ahşap gibi malzemelerle inşa edilmiştir. Jean Marc Bonfils & Architects East Village Tower ile 2015 yılında konut alanında Asya Mimarlık Ödülü’nü kazandı.

Son günlerinde gene yarışma kazandığı bir proje için birkaç özel villa ve bir hastane tasarlıyordu.

Onu tanıyan herkes, iş arkadaşları, meslektaşları kendisinin son derece açık, nazik, enerjik, anlayışlı ve çok tatlı bir insan olduğunu, zaman zaman çok sert de olsa öğrencileri tarafından çok sevildiğini söylüyorlar. Öldükten sonra böyle anılmak ne kadar güzel.

Lübnan, Lübnan’ın zengin tarihi, kültürü ve kültürel mirası Bonfils için büyük önem taşıyordu. Hayatının büyük bir bölümünü savaştan zarar görmüş Beyrut'un yeniden inşasına adamıştı.

Huzurla uyusun...