Faslı küçük Rayan

Sen kimdin Rayan? Ne yaşadık biz?


Rayan Awram, Fas’ta Chefchaouen’in bir köyünde yaşayan beş yaşında bir çocuk.

Salı günü oynarken uzun süredir kullanılmayan dar bir kuyuya düşüyor. Anne ve babası saatler sonra onu buluyor ve kurtarma ekipleri devreye giriyor.

Müthiş bir operasyon başlatılıyor.
32 metre derinliğinde gittikçe daralan bir kuyu. Kimsenin aşağıya inip çocuğu kurtarması mümkün değil. Bir kamerayla Rayan’ın yeri tespit ediliyor. Boruyla oksijen ve su takviyesi yapıyorlar tüm süre boyunca. Hatta yiyecek bir şeyler de indiriliyor.

Beş dozer çalışmaya başlıyor. Rayan’ın düştüğü kuyuya paralel ve aynı derinlikte bir kuyu kazıyorlar Cuma gününe kadar.

Toprak kayma tehlikesi nedeniyle topografya mühendisleri devreye giriyor. Rayan’a ulaşacakları derinlikte Cumartesi günü yatay bir tünel kazılıyor.

Uzmanlar, kurtarma ekipleri, gazeteciler, gönüllüler, destek olmak için gelenler, yüzlerce insan olay yerindeydi.

Biz de aldığımız her haberi anında paylaşıyor, saatlerce canlı yayınlardan gözümüzü ayırmıyorduk.

Geç saatlerde Rayan’a ulaşılmıştı. Yaşıyordu ama vücudunda bazı kırıklar vardı.

Uzun bekleyişin ardından olay yerine bir ambulans geldi. Biraz önce habercilerin röportaj yaptığı anne ve baba ambulansa götürüldü.

Zılgıt ve alkış sesleri yükseldi. Rayan’ı çıkartıyorlardı. Güvenlik çemberinin içinden bir sedye üzerinde Rayan’ı ambulansa taşıdılar ve ambulans hareket edip olay yerinden uzaklaştı.

Tüm dünya rahat bir nefes almış, sevinçle sosyal medyadan paylaşımlar bir bir gelmeye başlamıştı. Ama sevincimiz kursağımızda kaldı. Fas’tan resmî bir açıklama geldi. Rayan hayatını kaybetmişti. Fas Kralı acılı aileyi telefonla aramış baş sağlığı dilemişti. Bu sefer de acı mesajlar doldurdu sosyal medyayı.

Ne yaşadık biz? Sen kimdin Rayan? Tanrı seni özel bir misyon için mi yollamıştı? Korku filmi gibi bir yere dönüşen dünyada herkesi tek yürek haline getiren, umutlandıran, yaşama bağlayan, insana olan inancı yeniden yüreklerimize dolduran sen kimdin?

Ben günlerce işi gücü bırakıp seni sevdim, sana dua ettim.
Canımızı da bir o kadar acıttın ama güzel çocuk.

YOLUNIK OLSUN
* * *

NOT:


Habercilik hız ve sabır gerektiren bir iştir.

Biliyorsunuz ben kendimce MENA haberciliği yapıyorum, yani Ortadoğu ve Kuzey Afrika. Özellikle de bu topraklarla ilgili haber yapıyorsan bu iki özellik çok önemli.


Hızlı olacaksın ama bu arada hız yapayım derken kazaya sebebiyet vermeyeceksin. Yani yanlış haber servis etmemen gerekir. Haber kaynakların doğru olacak, haberin doğruluğunu kontrol edeceksin.

Öte yandan ciddi bir sabır da gerektirir, kimi zaman haber için saatlerce, günlerce beklemen, işi gücü bırakıp buna konsantre olman hatta araştırman gerekebilir.


Bu olay da bu iki durumu içinde barındırıyordu. Son derece kötü bir olay olmuş, acil bir durum oluşmuştu, küçücük bir çocuğun hayatı söz konusuydu.


Gelen haberlerin hepsini okuyup, canlı bağlantıları izleyip haberi paylaşmaya başladık.

Sabırlı olunması gereken bir haber vardı ortada. Bir hayat söz konusuydu ve Fas Krallığı’nın her türlü birimi harekete geçmiş, durmamacasına günlerdir çalışıyorlardı.


Ortada çok kritik bir durum vardı. Çocuk küçücük ve çok derinde bir yerde sıkışıp kalmıştı. Kimse ulaşamadığı için başka bir kuyu kazıp ulaşmak gerekiyordu. Toprak kayması tehlikesi çok yüksekti. Gittikçe zorlaşıyordu müdahale. Son 1,5 metrede artık makineleri kullanamaz hale gelmişler, elle kazıyorlardı.


Günlerdir olay yerinde onlarca insan toplanmıştı. Basın mensupları canlı yayınlar yapıyordu. Son gün artık Rayan’a ulaşmaya ramak kalmıştı ve saatler süren canlı yayının başında yüreğimiz ağzımızda bekledik, bekledik, bekledik.


Benim en son izlediğim canlı yayın tam beş saat sürdü. Beş saat boyunca sadece çay içerek bekledim. En sonunda haber geldi. Sevindik. Çocuk çıkartılmış ve ambulansa yüklenmiş olay yerinden uzaklaştırılmıştı.


Tüm dünya rahat bir nefes almış ve Rayan’ın çıkartıldığını haber yapmıştı.

Gördüklerim, dinlediklerim ve sonrasında okuduklarım doğrultusunda ben de yaptım aynı haberi…


Ama birkaç dakika sonra (Fas’ta saat akşam ondan sonra yani) Fas Krallığından resmî bir açıklama geldi: Rayan ölmüştü.

Hevesimiz kursağımızda kalmıştı. Küçücük vücudu dayanamamıştı. Olmamıştı işte. Rayan gitti.

Ağlaya ağlaya ölüm haberini paylaştım. Tüm haberlerde aynı hüzün ve hayal kırıklığı hissediliyordu.


Kafamdaki sorular:


Sonra gece oturup yukarıda okuduğunuz yazıyı hazırladım ve sosyal medyamdan ertesi gün paylaşmak üzere kafamda bir sürü soru işareti ve hüzünle gidip yattım.


Kafamdaki sorular neydi biliyor musunuz?


Rayan canlı mı çıkartıldı, ölmüş müydü? Haberlere bakılırsa ölmüştü. Ambulansa sarı bir battaniye içinde taşınan onun cansız bedeni miydi yani?

Tam olarak bilemiyoruz ama büyük ihtimalle öyle gibi görünüyor.


Ayrıca yerel medyadan bulduğum birkaç fotoğraf da kafamda soru işaretleri oluşturdu. Rayan’ın annesi ve babası da oradaydı. Bir ara aynı annesine benzeyen, annesinin de sırtındaki battaniyeden onunda sırtında olan, yerde oturan bir kadın fotoğrafı gördüm. Yanında sarı bir battaniyeye sarılı bir çocuk yatıyor ve gülümsüyordu. Saçı, yüzü aynı Rayan. Kadın da hüzünle oturuyor.


Bir an için acaba bunlar onlar mı diye düşündüm. Rayan canlı çıkartılmış ve ambulansa taşınmadan önce çekilmiş olabilir miyidi? Olur ya… Ama artık bunların ne faydası ve anlamı vardı ki? Gitmişti çocuk işte.


Bir başka konu da doğru müdahale yapılıp yapılmadığı ile ilgili bazı kişilerin kafalarındaki soru işaretleri. Bence elden ne geliyorsa yapıldı. Gece bile çalışmaları kesmediler. Çocuk toprak altında kalıp ölmesin diye topografya mühendisleri devreye girip kazıları yönettiler. Sanırım yetkilileri suçlayacak hiçbir şey yok.


O kuyu uzun süredir kullanılmıyormuş. Buradaki soru: Üzeri neden kapalı değildi ki? Köy yerinde bir kuyu işte. Aileye ait. Çocuk elbette yerini biliyordu vs vs.


Burada ne devreye giriyor biliyor musunuz? “Coğrafya kader midir?” sorusu. Evet, kaderdir, öyle ya da böyle. Sonuçta doğum ve ölüm de kaderdir diye bakarsak, küçük Rayan’ın kaderi de böyleymiş dememiz gerekiyor galiba Ortadoğu zihniyetiyle.


Sanırım MENA haberciliğimin şimdiye kadar en acı haberi sendin Rayan. Yolun ışık olsun.
#rayan

Using Format